Thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội (BHXH) [1] và Nghị quyết số 125/NQ-CP ngày 08/10/2018 của Chính phủ về ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, Ban cán sự Đảng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xác định nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể của cơ quan, đơn vị thuộc bộ, ngành, đồng thời tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhằm đạt mục tiêu của Nghị quyết số 28-NQ/TW [2].

Ảnh 1. Hội nghị lần thứ bảy khóa XII của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam

     Đề án, nhiệm vụ của các đơn vị thuộc bộ Lao động - Thương binh  và Xã hội cụ thể như sau:
     Thứ nhất, về việc tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp
     Một là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì, phối hợp với Cục Việc làm và các đơn vị có liên quan thực hiện đề án: Nghiên cứu, xây dựng Đề án đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phuơng pháp tuyên truyền phù hợp với đặc điểm, tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, vùng miền, bảo đảm hiệu quả công tác tuyên truyền gắn với phát triển đối tượng tham gia BHXH, hoàn thành vào quý 2/2019.
     Hai là, Văn phòng Bộ, Vụ Bảo hiểm xã hội, Cục Việc làm chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện thường xuyên nhiệm vụ: Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến sâu, rộng các nội dung của Nghị quyết 28-NQ/TW nhằm tạo sự đồng thuận xã hội, các ngành, các cấp, các doanh nghiệp trong việc thực hiện cải cách chính sách BHXH.
     Ba là, các cơ quan báo chí trong ngành phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Cục Việc làm, Văn phòng Bộ và các đơn vị có liên quan thực hiện thường xuyên nhiệm vụ: Xây dựng chuyên mục, chuyên trang để tuyên truyền, phổ biến, giải đáp chính sách, pháp luật về BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).
     Thứ hai, về hoàn thiện hệ thống pháp luật về lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội và pháp luật có liên quan
     Một là, Cục Việc làm chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan báo cáo rà soát: Pháp luật về việc làm, BHTN để trình cấp có thẩm quyền xây dựng và ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ cho phù hợp nội dung cải cách tại Nghị quyết số 28/NQ-TW, thời gian thực hiện trước quý 4/2019.
     Hai là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan báo cáo rà soát: Pháp luật về BHXH để trình cấp có thẩm quyền đề nghị xây dựng và ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung cho phù hợp nội dung cải cách tại Nghị quyết số 28/NQ-TW, thời gian thực hiện trước quý 4/2019.
     Ba là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với Viện Khoa học Lao động và Xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện đề án: Nghiên cứu, xây dựng Đề án thực hiện điều chỉnh lương hưu độc lập tương đối trong mối tương quan với tiền lương của người đang làm việc, thay đổi cách thức điều chỉnh lương hưu, thời gian thực hiện trước quý 1/2020.
     Bốn là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với Viện Khoa học Lao động và Xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện đề án: Nghiên cứu, xây dựng Đề án thí điểm thực hiện gói BHXH tự nguyện ngắn hạn linh hoạt để người lao động có nhiều sự lựa chọn tham gia thụ hưởng, thời gian thực hiện trước quý 4/2019.
     Năm là, Vụ Pháp chế chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Cục Quan hệ lao động và Tiền lương, Cục Việc làm và các đơn vị có liên quan thực hiện dự án luật: Nghiên cứu, đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung Bộ luật Lao động để thực hiện điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu theo lộ trình từ năm 2021; sửa đổi các quy định về tiền lương để thuận lợi cho việc xác định căn cứ đóng BHXH của khu vực doanh nghiệp; sửa đổi quy định về quản lý lao động, quan hệ lao động trong bối cảnh tác động của cuộc cách mạng công nghiêp lần thứ 4, thời gian theo tiến độ của Dự án Bộ luật Lao động sửa đổi.
     Sáu là, Cục Quản lý lao động ngoài nước chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện dự án luật: Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng nhằm quy định về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài tham gia BHXH bắt buộc, việc thụ hưởng chế độ BHXH sau khi kết thúc thời gian làm việc ở nước ngoài; gắn với việc đẩy mạnh đàm phán, ký kết hiệp định song phương về BHXH, thời gian thực hiện năm 2020-2021.
     Bảy là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với Viện Khoa học Lao động - Xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện hàng năm nhiệm vụ: Tổng kết, đánh giá việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện để làm cơ sở hoàn thiện chính sách BHXH tự nguyện có sự hỗ trợ phù hợp từ ngân sách nhà nước cho nông dân, người nghèo, người có thu nhập thấp, lao động khu vực phi chính thức để mở rộng diện bao phủ BHXH; nâng cao ý thức, trách nhiệm của người lao động đối với việc tự bảo đảm an sinh cho bản thân hướng tới hệ thống BHXH đa tầng hiệu quả.
     Tám là, Cục Việc làm chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện dự án luật: Nghiên cứu, đề xuất sửa đối, bổ sung Luật Việc làm theo hướng sửa đổi, bổ sung chính sách BHTN, chính sách việc làm theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động duy trì việc làm, bảo đảm quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người lao động, khắc phục tình trạng gian lận, trục lợi BHTN, thời gian thực hiện năm 2020-2021.
     Chín là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện dự án luật: Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm xã hội theo hướng tiến tới thực hiện BHXH toàn dân; hoàn thiện các quy định về đóng - hưởng BHXH, bảo đảm các nguyên tắc công bằng, bình đẳng, thời gian thực hiện năm 2021-2022.
     Thứ ba, về nâng cao hiệu lực, hiệu quả của quản lý Nhà nước về bảo hiểm xã hội
     Một là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với Cục Việc làm và các đơn vị có liên quan thực hiện hàng năm nhiệm vụ, báo cáo: Nghiên cứu, đề xuất các biện pháp thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 03/8/2018 của Chính phủ [3] về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH; tập trung vào các hoạt động tập huấn, hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các địa phương; tổ chức các hội nghị sơ kết, tổng kết tình hình thực hiện chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN của các địa phương và các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện đề án của Thủ tướng Chính phủ.
     Hai là, Vụ Bảo hiểm xã hội chủ trì phối hợp với Cục Việc làm, Vụ Tổ chức cán bộ và các đơn vị có liên quan thực hiện đề án: Nghiên cứu, xây dựng đề án đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng, hiệu quả hoạt động tổ chức thực hiện BHXH. Thời gian thực hiện trước quý 2/2020.
     Ba là, Cục việc làm chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện các văn bản phù hợp về: Nghiên cứu, xây dựng dự thảo văn bản hướng dẫn việc tăng cường phối hợp, chia sẻ, kết nối thông tin, dữ liệu giữa các cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư, tài chính, thuế, lao động để quản lý đối tượng tham gia BHXH, BHTN và thực thi chính sách BHXH, BHTN. Thời gian thực hiện trước quý 4/2019.
     Bốn là, Thanh tra Bộ chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Cục Việc làm và các đơn vị có liên quan thực hiện thường xuyên nhiệm vụ: Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHTN, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi, nhất là các hành vi trốn đóng, nợ đóng, gian lận, trục lợi tiền BHXH, BHTN.
     Thứ tư, về nâng cao năng lực quản trị và hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp
     Một là, Cục Việc làm chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Vụ Tổ chức cán bộ, Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lao động - xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện đề án: Nghiên cứu, xây dựng đề án nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của cơ quan, đơn vị thực hiện chính sách BHTN, tập trung vào tổ chức bộ máy và nhân sự, cơ chế tài chính để BHTN thực sự là công cụ quản trị thị trường lao động. Thời gian thực hiện trước quý 2/2019.
     Hai là, Vụ Tổ chức cán bộ chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Cục Việc làm, Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lao động - xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện kế hoạch: Xây dựng kế hoạch kiện toàn cơ cấu nhân sự, bộ máy và nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức ngành đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về BHXH, BHTN. Thời gian thực hiện trước quý 2/2019.
     Thứ năm, về hợp tác quốc tế và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội
     Một là, Vụ Hợp tác quốc tế chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội và các đơn vị có liên quan thực hiện hiệp định: Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện đàm phán, ký kết các hiệp định song phương về BHXH; trước hết đối với các nước tiếp nhận nhiều người lao động Việt Nam và các nước có nhiều người lao động đến Việt Nam làm việc. Thời gian thực hiện năm 2019-2025.
     Hai là, Vụ Pháp chế chủ trì phối hợp với Vụ Bảo hiểm xã hội, Vụ Hợp tác quốc tế, các đơn vị có liên quan và các đối tác quốc tế thực hiện kế hoạch: Nghiên cứu khả năng và xây dựng kế hoạch phê chuẩn các cam kết quốc tế, bao gồm các công ước và khuyến nghị của Tổ chức lao động quốc tế về BHXH. Thời gian thực hiện năm 2019-2025.

Ảnh 2. Hội thảo quốc tế về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội

      Trên đây là nhiệm vụ cụ thể của các đơn vị trực thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII về cải cách chính sách BHTN với mục tiêu là tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 28, nhằm cải cách chính sách BHXH, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
------------------------

[1] Ban Chấp hành Trung ương (2018). Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội
[2] Chính phủ (2018). Nghị quyết số 125/NQ-CP ngày 08 tháng 10 năm 2018, Nghị quyết ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23 tháng 5 năm 2018 của Hội nghị lần thứ VII Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội
[3] Chính phủ (2018). Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 03/8/2018 của Chính phủ về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH