Tạp chí Giáo dục trân trọng lược dịch và giới thiệu quý bạn đọc về kết quả nghiên cứu của Wing Mui Winnie So, Qianwen He, Yu Chen và Cheuk Fai Chow (2020) trong bài viết với tiêu đề “School-STEM Professionals’ Collaboration: a case study on teachers’ conceptions”, tạm dịch là “Sự hợp tác giữa chuyên gia STEM và nhà trường: nghiên cứu trường hợp trên quan niệm của giáo viên”.

Giáo dục STEM thành công cần sự hỗ trợ của giáo viên, ban giám hiệu và học sinh. Ở cấp tiểu học, việc tiếp thu kiến ​​thức và nội dung STEM của học sinh phụ thuộc vào giáo viên. Cũng đã có những nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng giáo viên có ảnh hưởng đến sự quan tâm của học sinh đối với STEM và các nghề nghiệp liên quan đến STEM. Tuy nhiên, nhiều giáo viên tiểu học không được chuẩn bị tốt để dạy STEM và việc thiếu kiến ​​thức nền tảng, sự tự tin và hiệu quả của họ có thể hạn chế việc học tập hiệu quả của học sinh trong STEM.

Trong khi đó, các chuyên gia STEM được coi là một thành phần hiệu quả của giáo dục STEM. Đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng việc cung cấp thông tin cho người học về công việc của các chuyên gia STEM và môi trường liên quan là rất quan trọng để gia tăng mối quan tâm và kiến ​​thức về nghề nghiệp STEM; sự hợp tác của các chuyên gia STEM và trường học cung cấp cho học sinh và giáo viên thông tin hiểu biết hơn về các khả năng nghề nghiệp STEM, từ đó có thể dẫn đến sự bùng nổ trong lực lượng lao động STEM.

Tuy nhiên, không có nhiều nghiên cứu tập trung vào quan niệm của giáo viên về giáo dục STEM với sự cộng tác của các chuyên gia STEM, mặc dù các chuyên gia STEM đã được tuyển dụng như một phần quan trọng của một số nghiên cứu. Do đó, nghiên cứu này đã cố gắng điều tra những thay đổi trong quan niệm về STEM sau khi cộng tác với các chuyên gia STEM trong việc thiết kế các hoạt động đích thực.

Nghiên cứu này dựa trên sự hợp tác chuyên môn của trường học và STEM nhằm vào ba lĩnh vực nhu cầu là: (1) kiến ​​thức về nội dung sư phạm của giáo viên; (2) hiểu biết và kĩ năng lồng ghép thực hành STEM vào bài học; (3) niềm tin về việc thu hút học sinh tham gia vào các vấn đề khó khăn. Cụ thể, các giáo viên đã tham gia vào việc thiết kế các hoạt động STEM với sự hỗ trợ của một chuyên gia STEM để tạo ra các hoạt động hữu ích và tài liệu nguồn sẽ tạo thành một phương tiện hiệu quả để thay đổi quan niệm của giáo viên, cách tiếp cận và phương pháp sư phạm cho giáo dục STEM, thay đổi thái độ của học sinh đối với việc học STEM và nghề nghiệp STEM. Kết quả chính của nghiên cứu này là những thay đổi được mong đợi ở giáo viên về quan niệm của họ trong giáo dục STEM.

Nghiên cứu này có sự tham gia của một nhóm nòng cốt gồm năm giáo viên từ một trường tiểu học có hỗ trợ (trường được hỗ trợ bởi chính phủ) ở Hồng Kông, nằm trong một khu dân cư có tình trạng kinh tế xã hội tương đối thấp. Sự cộng tác của chuyên gia được thiết kế để nâng cao kiến ​​thức, kĩ năng STEM và sự tự tin của giáo viên trong việc tích hợp các hoạt động tìm hiểu STEM đích thực vào chương trình giảng dạy chính thức của trường. Đối với mối quan hệ hợp tác giữa Trường học-STEM, nhóm nghiên cứu đã giúp liên lạc và tuyển dụng chuyên gia STEM, một Nhà khoa học môi trường, để làm việc với thiết kế các hoạt động STEM. Chuyên gia STEM đã được mời để cung cấp thông tin về loại công việc mà cô ấy thường làm, cũng như truyền đạt kiến ​​thức và kĩ năng STEM liên quan đến các nguồn thông tin xác thực có liên quan để giáo viên sử dụng trong việc thiết kế các hoạt động dạy và học STEM cho học sinh tiểu học. Trong chủ đề Ô nhiễm không khí này, thiết kế bao gồm các hoạt động phát hiện và phân tích mẫu và cố gắng tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng không khí, đây có thể là một phần công việc hàng ngày của các nhà khoa học môi trường.

Quan niệm ban đầu của giáo viên về giáo dục STEM liên quan đến định nghĩa của giáo dục STEM, mối quan hệ với các môn học/chương trình học, việc học của học sinh và những thách thức phản ánh rằng họ đã có một số hiểu biết về giáo dục STEM. Những thay đổi trong quan niệm của giáo viên về giáo dục STEM được ghi nhận chủ yếu tập trung vào sự hiểu biết về các lĩnh vực STEM, việc học của học sinh và sự đóng góp của các chuyên gia STEM. Sự đóng góp của các chuyên gia STEM đã giúp các giáo viên xây dựng mối liên kết giữa giáo dục STEM và nghề nghiệp STEM.

Nghiên cứu này với những phát hiện về sự hỗ trợ của các chuyên gia STEM để thiết kế và triển khai giáo dục STEM có thể cung cấp những gợi ý hữu ích để có thêm hiểu biết về định hướng tương lai của giáo dục STEM. Nghĩa là, để thúc đẩy giáo dục STEM, các chiến lược được đề xuất nhằm mục đích nâng cao sự phát triển chuyên môn của giáo viên và tăng cường quan hệ đối tác với những người khác trong cộng đồng, ví dụ như các học viên chuyên về các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kĩ thuật và toán học khác nhau. Bằng chứng về tác động của các hoạt động được hỗ trợ từ chuyên môn STEM đối với quan niệm của giáo viên về giáo dục STEM cho thấy tầm quan trọng hàng đầu đối với việc thúc đẩy và phát triển bền vững giáo dục STEM trong trường học với sự tiếp xúc và tham gia của học sinh trong các nghề STEM. Có thể hình dung rằng điều này có thể tăng cường hiểu biết của học sinh về các chuyên gia STEM và nâng cao mối quan tâm của họ đối với nghề nghiệp STEM.

Để hỗ trợ giáo viên triển khai hiệu quả các hoạt động giáo dục STEM trong các trường phổ thông tại Việt Nam thời gian tới, cần có sự tham gia, đóng góp của nhiều nguồn lực khác nhau; đặc biệt là chuyên gia trong các lĩnh vực liên quan đến STEM.*

Tài liệu tham khảo:

Mireille D. Hubers, Maaike D.Endedijk & Klaas Van Veen (2020). Effective characteristics of professional development programs for science and technology education. Professional Development in Education, DOI: 10.1080/19415257.2020.1752289.

Nguồn ảnh: canadianteachermagazine.com

Ghi chú: *-bổ sung, giải thích của biên tập viên.