Trước bối cảnh xã hội ngày càng biến động, sự phát triển vũ bão của khoa học công nghệ trong thế kỷ mới cũng như sự hình thành nền kinh tế tri thức đã làm thay đổi một cách đáng kể vai trò và sứ mạng của các cơ sở giáo dục đại học. Trường đại học nay không còn chỉ là tháp ngà của triết học, mà đóng vai trò động lực chủ yếu của nghiên cứu cơ bản cũng như nghiên cứu ứng dụng, nói cách khác ngoài chức năng văn hoá, còn là những trung tâm sáng tạo tri thức và chuyển giao công nghệ. Dựa trên nền tảng tiêu chí ấy, họ rất cần một mô hình giúp các giảng viên, sinh viên có thể tìm tòi, khám phá khoa học, nâng cao hoàn thiện kiến thức, đồng thời giúp các cơ sở ấy đạt được hiệu suất xuất sắc trong công tác. Theo đó, quản trị tri thức là một phương thức hiệu quả để đáp ứng những yêu cầu đã đặt ra.

Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu trước quan tâm mối liên hệ giữa quản trị tri thức và hiệu suất tổ chức, song có rất ít trong số họ cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ này, đặc biệt là trong các cơ sở giáo dục công lập ở Việt Nam. Bởi vậy, nhóm tác giả Nguyen Ngoc-Tan và Aleš Gregar đã tiến hành thực hiện chủ đề này; bài viết được công bố trên tạp chí Journal of Information & Knowledge Management (thuộc nhà xuất bản World Scientific Publishing Co, Q3 Scopus, lĩnh vực Social Sciences Library và Information Sciences) vào năm 2019 (https://doi.org/10.1142/S0219649219500151).

Tạp chí Giáo dục trân trọng lược dịch và giới thiệu quý bạn đọc nghiên cứu của nhóm tác giả từ Việt Nam và Cộng hoà Séc với đề tài “Quản trị tri thức và những tác động của nó đến hoạt động tổ chức: nghiên cứu thực nghiệm tại các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam" (Knowledge Management and Its Impacts on Organisational Performance: An Empirical Research in Public Higher Education Institutions of Vietnam).

Ảnh chụp bài nghiên cứu trên trang World Scientific

Nghiên cứu được thực hiện dựa trên các dữ liệu khảo sát dưới hình thức bảng hỏi tại 30 trường đại học ở ba miền của Việt Nam trong năm 2017. Các mối quan hệ giả định giữa quản trị tri thức và hiệu suất tổ chức được kiểm tra bằng cách sử dụng mô hình phương trình cấu trúc (SEM). Thông qua phân tích và sử dụng các công cụ xử lí nguồn tư liệu ấy, các tác giả cho thấy rằng quản trị tri thức có tác động đến tất cả các khía cạnh của hiệu suất tổ chức trong các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam, bao gồm hiệu suất tài chính, nghiên cứu và xuất bản, cũng như sự tham gia của giáo dục và cộng đồng. Thêm vào đó, nghiên cứu còn chứng minh các tác động của quản trị tri thức chính là công cụ quản lí nhằm tăng hiệu suất tổ chức của trường, đồng thời bài báo cũng trình bày các kích thước đo lường với các mục thang đo cụ thể, từ đó đưa ra các kết quả đo lường liên quan đến quản trị tri thức và hiệu suất tổ chức của các cơ sở giáo dục đại học công lập.

Ngoài ra, kết quả của nghiên cứu này còn có giá trị nhất định đối với những người làm quản lí, đặc biệt là các lãnh đạo của các tổ chức học thuật vì chúng liên quan trực tiếp đến công việc hàng ngày của họ. Cụ thể, các kết luận giúp nâng cao nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của việc thực hiện quản trị tri thức. Theo đó, lãnh đạo của các cơ sở giáo dục đại học có thể xây dựng một bản đồ lộ trình, thiết lập các phương pháp thực hành phù hợp và tận dụng kiến thức tổ chức để nhà trường phát triển và thành công. Đồng thời, danh sách các thang đo lường được cung cấp trong bài viết cũng sẽ trở thành một công cụ tiền đề đóng vai trò đánh giá sự lãnh đạo của bất kì cơ sở giáo dục đại học công nào muốn bắt đầu hành trình quản trị tri thức.

Cuối cùng, các tác giả còn đề cập đến những hạn chế của việc áp dụng quản trị tri thức trong các trường đại học công lập ở Việt Nam với hy vọng rằng vấn đề quản trị tri thức có thể được xem xét trong các chính sách giáo dục sắp tới./.

Tài liệu tham khảo

Ngoc-Tan Nguyen & Gregar, Aleš (2019). Knowledge Management and Its Impacts on Organisational Performance: An Empirical Research in Public Higher Education Institutions of Vietnam. Journal of Information & Knowledge Management, 18(2), 1950015. DOI: https://doi.org/10.1142/S0219649219500151.