Ngày 12/7/2019, tại thành phố Thanh Hóa, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã tổ chức Hội nghị đánh giá 10 năm thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp và định hướng. Tham dự hội nghị có ông Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội; ông Lê Quang Trung, Phó cục trưởng phụ trách Cục việc làm – Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội; bà Nguyễn Thị Quyên – Phó Cục trưởng Cục việc làm cùng các chuyên viên, cán bộ của Cục việc làm; Về phía địa phương, có lãnh đạo các Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, lãnh đạo, Trưởng phòng Bảo hiểm thất nghiệp của các Trung tâm Dịch vụ việc làm trên cả nước tham dự.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp khai mạc và chủ trì Hội nghị

Đánh giá kết quả 10 năm thực hiện chính sách BHTN, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm ông Lê Quang Trung cho biết: Chính sách bảo hiểm thất nghiệp là chính sách mới, là một trong các chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội; công cụ quản trị thị trường lao động, là chế độ nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm. Nhưng quan trọng hơn là tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm cho người lao động. Sau 10 năm triển khai thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã đạt được những kết quả quan trọng sau:
     - Số lượng người tham gia và đóng bảo hiểm thất nghiệp liên tục tăng qua các năm và đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Năm 2009 có 5.993.300 người tham gia bảo hiểm thất nghiệp với tổng số tiền thu 3.510 tỷ đồng; năm 2018 có 12.680.173 người tham gia với tổng số tiền thu: 15.531 tỷ đồng.
     - Công tác tư vấn, giới thiệu việc làm tăng theo từng năm. Năm 2010 có 125.526 lượt người được tư vấn, giới thiệu việc làm; năm 2018 số người được tư vấn, giới thiệu việc lằm là 1.390.429 lượt người (tăng hơn 10 lần so với năm 2010).
     - Công tác hỗ trợ học nghề đã có những chuyển biến tích cực, số người được hỗ trợ học nghề có xu hướng tăng dần theo hàng năm.
     - Số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp đạt gần 5 triệu lượt người và có xu hướng tăng qua các năm. Ngoài ra, người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp còn được cung cấp thông tin về thị trường lao động để tìm việc làm và sớm trở lại thị trường lao động…
     - Do số người được hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp tăng dẫn đến tổng tiền chi cho các chế độ bảo hiểm thất nghiệp hàng năm đều tăng. Tuy nhiên, dự báo đến năm 2020, Quỹ bảo hiểm thất nghiệp vẫn đảm bảo an toàn.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp và
Phó Cục trưởng phụ trách Cục việc làm Lê Quang Trung tại Hội nghị

Nhìn chung, sau 10 thực hiện Chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã thu lại những kết quả khả quan, như:
     - Chính sách bảo hiểm thất nghiệp được ban hành đồng bộ, đầy đủ, kịp thời, đúng pháp luật, cụ thể, đáp ứng được những vấn đề thực tế đặt ra và theo thông lệ quốc tế; liên tục được khẳng định trong văn bản Luật và các văn bản hướng dẫn.
     - Chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã đi vào cuộc sống, hỗ trợ và là điểm tựa cho người sử dụng lao động và người lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, được các ngành, các cấp và xã hội đánh giá cao.
     - Công tác tuyên truyền, phổ biết được quan tâm đúng mức, nhất là sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan báo chí, truyền thông nên đã nhận thức đúng vai trò, vị trí, các chế độ của chính sách bảo hiểm thất nghiệp ở các cấp, các ngành, người lao động và người sử dụng lao động.
     - Việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp thực sự đã đảm bảo nguyên tắc chia sẻ, đóng - hưởng và an toàn Quỹ, thể hiện sự hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ; chia sẻ hỗ trợ lẫn nhau của những người lao động, giữa người có nguy cơ mất việc làm thấp với người có nguy cơ mất việc làm cao, thể hiện tính nhân văn và thúc đẩy gắn kết xã hội.
     - Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính và hợp tác quốc tế trong thực hiện bảo hiểm thất nghiệp...

Tuy nhiên, quá trình thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp thời gian qua vẫn còn một số tồn tại cần tiếp tục khắc phục, như: - Chính sách bảo hiểm thất nghiệp chưa thực sự gắn với thị trường lao động, chưa có nhiều biện pháp hữu hiệu hỗ trợ người lao động duy trì việc làm; chưa có giải pháp hỗ trợ cho người lao động được bồi dưỡng, phát triển kĩ năng nghề hoặc nâng cao tay nghề...; - Quỹ bảo hiểm thất nghiệp chưa được sử dụng để chi cho Trung tâm Dịch vụ việc làm thực hiện các chế độ về tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ học nghề...; - Nhận thức về bảo hiểm thất nghiệp của một số người lao động và người sử dụng lao động còn chưa cao, không ít người lao động và người sử dụng lao động chưa hiểu hết quyền và trách nhiệm của mình; - Ý thức chấp hành pháp luật nói chung và pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp nói riêng còn hạn chế; - Công tác quản lí lao động còn nhiều bất cập; - Công tác nhân sự tại Trung tâm Dịch vụ việc làm còn nhiều khó khăn, cả về quy định, số lượng và chế độ...

Trao Bằng khen cho các tập thể, cá nhân xuất sắc trong công tác thực hiện
Chính sách bảo hiểm thất nghiệp

Thời gian tới, để nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp; trong đó tập trung về tổ chức bộ máy và nhân sự, cơ chế tài chính đảm bảo tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả để chính sách bảo hiểm thất nghiệp thực sự trở thành công cụ quản trị thị trường lao động. Kế hoạch cụ thể:
     - Giai đoạn đến năm 2021: phấn đấu đạt khoảng 28% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm thất nghiệp; tỉ lệ giao dịch điện tử đạt 100%; thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4.
     - Giai đoạn đến năm 2025: phấn đấu đạt khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
     - Giai đoạn đến năm 2031: phấn đấu đạt khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Để thực hiện các mục tiêu nêu trên cũng như đạt hiệu quả việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian tới, cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
     Một là, nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Chính sách bảo hiểm thất nghiệp tại Luật Việc làm vào năm 2021-2022 theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động duy trì việc làm, bảo đảm quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người lao động, khắc phục tình trạng gian lận, trục lợi bảo hiểm thất nghiệp, phát huy đầy đủ các chức năng của bảo hiểm thất nghiệp, bảo đảm bảo hiểm thất nghiệp thực sự là công cụ quản trị thị trường lao động; tiếp tục hoàn thiện các văn bản hướng dẫn Luật Việc làm.
     Hai là, hoàn thiện hệ thống tổ chức thực hiện bảo hiểm thất nghiệp.
     Ba là, nâng cao năng lực đội ngũ nhân sự thực hiện bảo hiểm thất nghiệp.
     Bốn là, nghiên cứu đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền phù hợp với đặc điểm, tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, vùng miền.
     Năm là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp nhằm rà soát, phát hiện những vấn đề phát sinh để hoàn thiện chính sách, pháp luật; đồng thời phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp để có các biện pháp ngăn chặn, xử lí kịp thời.
     Sáu là, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp.
     Bảy là, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 trên tất cả các lĩnh vực bảo hiểm thất nghiệp; tiếp tục hiện đại hóa quản lí bảo hiểm thất nghiệp, đầu tư phát triển công nghệ và phương pháp quản lí tiên tiến trong tổ chức thực hiện.
     Tám là, tăng cường hợp tác liên ngành, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo hiểm thất nghiệp, nhằm chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ kĩ thuật về mô hình tổ chức thực hiện bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực nhân sự thực hiện bảo hiểm thất nghiệp để xây dựng mô hình tổ chức thực hiện bảo hiểm thất nghiệp ở Việt Nam hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở thông lệ quốc tế và tiêu chuẩn tại các Công ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.